RTL 4 schrapt het Premiersdebat dat op 26 februari plaats zou vinden. De reden is hetwegblijven van Geert Wilders (PVV) en Mark Rutte (VVD). Dat heeft Pieter Klein, adjunct-hoofdredacteur van RTL Nieuws, laten weten. Wilders en Rutte zijn de belangrijkste premierskandidaten en zonder hun deelname is een Premiersdebat dan ook ongeloofwaardig. De reden van hun wegblijven is dat RTL 4 zich niet aan het oorspronkelijke plan houdt om met vier kandidaten te debatteren.
Klein heeft de uitnodiging gepubliceerd die hij aan de lijsttrekkers heeft verstuurd. “Bij deze nodigt RTL de lijsttrekkers van PVV, VVD, CDA, D66 en GroenLinks uit voor deelname aan het Premiersdebat, zondag 26 februari aanstaande, in de Rode Hoed in Amsterdam, prime time op RTL 4, van 21.00 tot circa 23.00 uur. Vandaag is de laatste peiling verwerkt in de Peilingwijzer; de maker ervan heeft ons gemeld dat morgen geen nieuwe wijzigingen zullen worden doorgevoerd omdat er geen nieuwe peilingen beschikbaar komen – vandaar dat wij ons nu vast melden.”
“Op basis van de laatste Peilingwijzer kan niet worden vastgehouden aan het voornemen te komen tot een 4-debat, maar is een 5-debat het antwoord, in lijn met onze mail van vorige maand. Het verschil tussen de nummers 3, 4 en 5 is niet significant, het verschil van de nummer vier (de norm voor het 4-debat) ten opzichte van partijen op de zesde en zevende plaats is dat duidelijk wel.”
“Daarmee is feitelijk sprake van een gedeelde derde of vierde plaats van CDA, D66 en GroenLinks. Dit gegeven kan o.i. redelijkerwijs niet worden genegeerd; onverkort vasthouden aan 4 zou leiden tot een onvolkomen, niet goed verdedigbaar uitnodigingsbeleid. RTL – en betrokken partijen – zouden zich vatbaar maken voor het verwijt dat het democratisch proces op een onjuiste manier zou worden beïnvloed.”
“Deze – uitzonderlijke – electorale situatie is door ons niet voorzien in november, toen wij ons voorstel deden. Wij rekenen op uw begrip, omdat wij bij het uitnodigingsbeleid altijd recht hebben proberen te doen aan verhoudingen en zedelijkheidscriteria. Denk aan 2010, toen Job Cohen alsnog deelnam, en zowaar ook nummer vier, runner-up Mark Rutte. Idem in 2012, toen het niet goed verdedigbaar was om Diederik Samsom niet uit te nodigen.”
“Het is niemand ontgaan dat er discussie is ontstaan over het Rode Hoed-debat. Wij hopen en gaan ervan uit dat iedereen het algemeen belang zal laten prevaleren, om de opkomst te bevorderen, en kijkers/kiezers te helpen door het blootleggen van politieke en inhoudelijke verschillen, zodat zij een oordeel kunnen vormen. Er zijn grote groepen kiezers – onder meer onder de kijkers van RTL 4 – die zoekende zijn.”
“Van belang lijkt ons ook dat het beoogde format van het Premiersdebat wezenlijk anders is dan dat van Carré, een week later, met 8 deelnemers. De Rode Hoed is traditioneel meer gericht op confrontatie tussen politici, Carré meer op informatie-overdracht. Zo vormt de ‘joker’ een cruciaal onderdeel an het format – iedere lijsttrekker mag en moet eenmaal een concurrent uitdagen in een één-op-één-debat.”
Na deze e-mail van RTL Nieuws hebben VVD en PVV zoals aangekondigd afgezegd. Ze vinden het debat nu te veel lijken op het Carrédebat. Klein: “We hadden gehoopt dat algemeen belang van informeren kiezers doorslag zou geven. Dat is dus niet gelukt. Nu het vizier op Carré, 5 maart.”
“Twee hoofdrolspelers haken af. Ontzettend jammer. RTL schrapt nu premiersdebat. Keuze tussen 3 partijen op gedeelde 4e plek = niet redelijk.”
De overgebleven debatten op een rij:
Vrijdag 24 februari: Radio 1-debat met lijsttrekkers negen grootste partijen (zonder PVV)
Zondag 26 februari: WNL-vrouwendebat met VVD, PVV, D66, SP en CDA.
Zondag 5 maart: RTL Carré-debat met lijsttrekkers acht grootste partijen
Maandag 13 maart: EenVandaag-debat tussen Rutte en Wilders
Dinsdag 14 maart: NOS-slotdebat met GroenLinks, CDA, D66, SP, CU, VVD, PvdA en PVV
Foto: RTL